Specyfika i historia śląskiej Godki
- Szczegóły
- Kategoria: Informacje
- Opublikowano: niedziela, 19, kwiecień 2015 22:12
- Super User
- Odsłony: 495
W dniu 8 kwietnia 2015 r. gościem PUTW był śląski dziennikarz Jerzy CIURLOK z wykładem na temat: Specyfika i historia śląskiej Godki. Wybitny znawca tematu z wielką pasją zaprezentował najstarsze źródła pisane śląskiej godki oraz przybliżył wnioski z badań nad godką, począwszy od XVIII wieku. Uwypuklił zróżnicowanie regionalne godki oraz ocenę działań na rzecz jej zachowania.
Wykład niezwykle ciekawy, zabarwiony wieloma szczegółami. Duża dawka informacji historycznych i ciekawostek została ujęta w przystępny dla słuchaczy sposób.
Autor wielokrotnie odnosił się do takich zagadnień jak: gwara, dialekt, kultura czy nauka o Śląsku. Jego zdaniem nie ma języka, nie ma godki bez literatury. A język to gwara, dialekt ,za którymi stoją całe armie pokoleń. Aby powstał jednolity system jęzkowy, musi toczyć się proces skodyfikowania gwar. Wtedy mamy do czynienia z powstawaniem języka prywatnego oraz literackiego, bo jeśli rodzi się coś nowego, powstają neologizmy, to wtedy człowiek reprezentuje samego siebie. Tak też było na Górnym i Dolnym Śląsku, gdzie rodziła się ?czysto śląsko godka, richtik sląski język.
Wykładowca nawiązywał do powstawania języka śląskiego na terenie Czech i Moraw oraz terenach śląskich. Jego twórcy to między innymi: Mikołaj z Koźla k/Kędzierzyna, który spisywał pieśni, pisał fraszki, Franz KAWKA, M. Syniawa ? tłumacz z Chorzowa tekstu ?Dande i inksi?. W godce śląskiej odnajdujemy archaizmy, neologizmy,, które posłużyły jako tworzywo języka śląskiego literackiego., który był osobnym językiem.
Swój wykład Jerzy Ciurlok okrasił cytatami ze śląskich starodruków, które są w Jego posiadaniu.
Badania nad językiem śląskim rozpoczął LUCJAN KALINOWSKI, który zostawił folklorystyczną spuściznę w postaci dokumentu ?Opowieści ludu śląskiego?. Swoje zasługi na tym polu pozostawili również PETR BEZ RĘKI w śląskich pieśniach oraz MARTIN OPIS ? poeta i tłumacz, który skodyfikował dialekty w swojej pracy: ?Zasady poetyki niemieckiej.?
Pan Jerzy CIURLOK prezentował również swoją książkę pt. ?Ich książęce wysokości.? Opowiada ona o historii książąt górnośląskich. Pozycja ta powstała z ogromnej miłości autora do śląskiej ziemi i jej historii oraz z chęci przybliżenia pewnej części dziejów Śląska a także przekonania na temat ogromnej siły kultury na naszej śląskiej ziemi.
Dziękujemy!
Oprac. J. Głogowska